والدین همان‌گونه که برای خوراک و پوشاک کودک زمان می‌گذارند، برای رشد صحیح ذهنی او نیز باید از خود همت نشان دهند.
وقتی انسان پا به دنیا می‌گذرد و با حواس خود با پیرامونش
ارتباط بر قرار می‌کند. با اولین چیزی که لمس می‌کند، می‌شنود، می‌بیند یا
بو می‌کشد، کنجکاویش تحریک میشود. پرسش کردن به دنبال ایجاد علامت سوالی
در ذهن و افکار شروع میشود. عدم دریافت پاسخ صحیح به این پرسش‌ها در کودکان منجر به رشد فکری ضعیف،
کاهش خلاقیت، بی‌انگیز‌گی، بی‌علاقگی به تحصیل، عدم پیشرفت و... میشود. کودکان بر اساس جواب های دریافتی یاد می‌گیرند که چگونه زندگی، افکار و شخصیت خود را شکل دهند.
در پاسخ به این پرسش که یک کتاب خوب برای کودک چه کتابی است؟ باید گفت این مسئله مستقیما به سن کودک بستگی
دارد. با توجه به سن کودک و نکاتی را که در زیر مطالعه خواهید کرد به شما
کمک می‌کند که کتاب مناسب فرزندتان را انتخاب و خریداری کنید.
نکته اول: کتاب خردسالان باید پر از تصاویر با رنگ های شاد و براق باشد و نوشته های کمی داشته‌باشد.
در حالی که کتابی که برای کودکان بزرگتر طراحی و نوشته میشود. مثلا؛
بچه‌های رده سنی 10 سال، باید نوشته‌های بیشتری داشته باشد. البته وجود
تصاویر هیجان انگیز و رنگی در کتاب برای هر سنی جالب توجه است. یک تصویر
بهتر از هزار کلمه مفهوم را می‌رساند. برای آموزش و خلاقیت هم تصویر حرف
اول را می‌زند.
دوم: کتاب باید محتوای خلاقانه داشته باشد و خواندن آن برای کودک هیجان
انگیز و جالب باشد. علاوه بر آن باید اتفاقات در داستان سریع باشد. شخصیت
های داستان باید به خوبی معرفی شده و برای کودک باور پذیر باشند. مشکلات و مسائل شخصیت های داستان باید مشابه مشکلات و مسائلی باشند که کودک در آن سن با آنها مواجه میشود.
سوم: وجود صحبت‌های خنده‌دار و لطیفه‌های بامزه در لابه‌لای گفتگوهای شخصیت‌ها ضروری است.
چهارم: تقسیم بندی کتاب باید به گونه‌ای باشد که خواندن کتاب را برای
کودک آسان کند. قلم و خط نوشته‌های کتاب باید به چشم کودکان آشنا باشد. این
نکته به فهم و شناخت بیشتر کلمات توسط کودک کمک می کند.
پنجم: بهتر است کتاب با اطلاعات کمی شروع شود. فقط اطلاعات ضروری مانند
اطلاعات کلی در مورد شخصیت اصلی داستان، اسامی و محل زندگی آنها باید در
ابتدای کتاب باشد. اطلاعات اضافی کودک را خسته کرده و دیگر میلی به کتاب خوانی نشان نخواهد داد.
ششم: قسمت پایانی کتاب هم بسیار مهم است. در انتها، همه مشکلات و مسائل
باید حل شده‌باشد و کتاب پایان خوشی داشته باشد. به ویژه اگر مخاطبان و
خوانندگان آن کودکان خردسال باشند.
هفتم: تعداد صفحه‌های کتاب هم از اهمیت خاصی برخوردار است. کتاب هایی که
نوشته و عکس با هم دارند. باید بین 25 تا 35 صفحه باشند و کتابهای مصور
نباید بیشتر از 16 صفحه داشته باشند. حتی در حین مطالعه کتابهای مصور والدین می توانند با پرسیدن تعداد تصاویر کتاب کودک را با اعداد آشنا کرد و آموزش بدهند.
هشتم: کتاب با جلد مقاوم دوام بیشتری خواهد داشت. دقت کنید که گوشه های کتاب گرد باشد تا آسیبی به کودکان وارد نشود. کودکان عاشق داستان های تخیلی هستند و آنها را به داستان واقعی ترجیح می
دهند. آنها عاشق شخصیت ها و اتفاقات تخیلی و مهیج هستند. بطور کلی هر آنجه
که قوه تخیل و کنجکاوی آنها را تحریک کرده و زمینه و انگیزه کشف رمز و
رازها را برای آنها فراهم کند.
نهم: داستان باید دارای محتوای آموزشی نیز باشد. یک داستان خوب باید به
کودک نکات اخلاقی، فرهنگی و ارزش‌های مذهبی را بطور غیر مستقیم آموزش دهد. برای اینکه کودک آینده‌ای موفق و شادی داشته باشد باید قدرت دوست داشتن و
مهر ورزی را بشناسد. در باره صداقت، شجاعت، عدالت، حس همدردی با دیگران و
نیز فرق بین خوب و بد را از هم تمیز دهد.
دهم: کتاب خوب برای کودکان باید شخصیت های داشته باشد که بتوانند در
شرایط سخت قادر به تصمیم گیری درست شود. شجاعانه برای زنده ماندن و زندگی
خود تلاش کرده و در تمام مراحل از اصول صحیح اخلاقی پیروی کنند.
همشهری آنلاین
مانیفست کتابخانه عمومی ایفلا / یونسکو
1994 (متن کامل)
.
اُمبرتو اکو
